Afgelopen week zorgde de wereldwijde verspreiding van het aantal besmettingen van het Coronavirus voor forse dalingen in de koersen van vooral aandelen en grondstoffen. De snelle verspreiding van het virus in Europa, na twee maanden van besmettingen in China, kreeg het karakter van een “externe schok” op de wereldeconomie. Dit zorgt ervoor dat analisten en economen zijn begonnen om verwachtingen te geven van de invloed op de economische groei en bijvoorbeeld de productie en omzet bij bedrijven. Veel hangt af van de snelheid waarmee verdere verspreiding van het virus wordt gestopt.
Bij Sequoia proberen wij om ons zo min mogelijk te laten leiden door emoties en zoveel mogelijk te blijven kijken naar feiten en de ervaringen die we hebben uit het verleden. Bij beleggen zijn doelstellingen geformuleerd voor de langere termijn en die houden we in het oog. Verkopen in tijden van paniek is zelden een goede beslissing; vaak volgen sterke stijgingen kort na forse dalingen.
Om een inschatting te maken van de economische gevolgen van de virusuitbraak geven de omstandigheden in China een indicatie. Omdat het land de op een na grootste economie in de wereld is, zal de invloed op de rest van de wereld groot zijn. Na ongeveer 2 maanden is de situatie nu redelijk onder controle; de productie is weer gedeeltelijk opgestart: eind februari was de bezettingsgraad naar schatting 60-70%. Het effect lijkt zich daarmee te beperken op de groei in het eerste kwartaal; deze zou naar schatting 2,5% bedragen. In de rest van 2020 kan dit (gedeeltelijk) worden ingehaald, zodat huidige verwachtingen van de groei van de Chinese economie nog altijd 5,5% bedragen. De Chinese regering heeft daarnaast maatregelen aangekondigd om de economie te stimuleren en (kleinere) ondernemers te steunen met behulp van rente- en belastingverlagingen en noodfinancieringen. Het is nog afwachten, maar het lijkt er dus op dat er sprake is van een tijdelijke schok.
Gevolgen voor de economie in de rest van de wereld zijn er zeker; vooral omdat China nu een veel grotere rol in de wereldeconomie heeft dan in het verleden, zoals ten tijde van de SARS uitbraak. Veel bedrijven geven aan dat het virus effect heeft op productie, vraag en dus de omzet. Dat zal in de komende weken vanwege de verspreiding van het virus kunnen aanhouden. Luchtvaartbedrijven, de reisbranche en winkels hebben direct te maken met minder vraag. In de autosector en semiconductors (en overige industrie in het algemeen) is sprake van problemen in de aanvoer. Al zijn er natuurlijk bedrijven die kunnen profiteren van deze situatie: denk aan online winkelen en bepaalde pharmabedrijven.
De kans op een recessie is hiermee groter geworden, al lijkt het ook aannemelijk dat dit kortstondig zal zijn. De economische omstandigheden waren goed en die zullen naar verwachting snel herstellen zodra het virus onder controle is. Daarbij mag worden verwacht dat beleidsmakers in Europa en in de VS ook zullen ingrijpen als dat nodig wordt geacht. De President van de Europese Centrale Bank, Lagarde, heeft aangegeven dat er beslist nog geen sprake is van een langdurig effect op de Europese economie. De Amerikaanse Centrale Bank (Federal Reserve) zou volgens voorzitter Powell, “handelen conform economische noodzaak”. Dit leidt nu tot speculaties over een verlaging van de beleidsrente bij de eerstvolgende bijeenkomst van het comité op 18 maart.
De sterke dalingen in de koersen van aandelen kan daarnaast worden toegeschreven aan het feit dat waarderingen al enige tijd hoog waren. Vanwege het ontbreken van alternatieven werd met het beleggen in aandelen een gecalculeerd risico genomen, het rendement was immers beter dan dat op bijvoorbeeld obligaties. Op momenten dat de koersen gaan dalen, zorgen automatische verkooporders (van bijvoorbeeld grote hedgefondsen) dan voor een golf aan verkopen. Hieraan ligt geen fundamentele visie ten grondslag.
Wij houden vast aan onze visie op de economie en de beleggingsmarkten: er is nu sprake van een tijdelijke schok en de groei zal herstellen. Onze visie blijft dat de spreiding die wij in de portefeuilles hebben over zakelijke- en vastrentende waarden passend is bij een bescheiden groei in de economie en lage rente. In tijden van onzekerheid is gespreid beleggen van groot belang; ingrijpen in de portefeuille is niet verstandig, de beweeglijkheid op de beurzen kan nog aanhouden. Beleggingen in (Staats)obligaties zijn in de afgelopen week grotendeels ongeschonden gebleven.
Waarderingen zijn sterk veranderd door de koersbewegingen, maar deze zullen aangepast worden zodra de verwachtingen over de winsten neerwaarts worden bijgesteld. Uiteraard is hierbij het meest van belang dat het effect van het Coronavirus een tijdelijk schokeffect blijft.
Sequoia Visie inzake coronavirus 01, d.d. 03-03-2020